Mô hình con dơi hay Bat pattern là một trong những mô hình giá nâng cao thuộc nhóm Harmonic pattern trong Price Action. Các trader phân tích hành động giá rất ưa chuộng loại mô hình này và nó cũng khá phổ biến trên nhiều thị trường như tiền điện tử, Forex, chứng khoán. Để tiếp cận mô hình này và biết cách giao dịch hiệu quả với chúng, bạn hãy theo dõi bài viết sau đây bởi chúng tôi – Forexno1 sẽ mang đến các thông tin về Bat Pattern một cách chi tiết.
Bat pattern – mô hình con dơi là gì?
Mô hình con dơi là một trong số những mô hình biến thể nằm trong nhóm các mô hình giá Harmonic, được phát triển vào năm 2001 bởi Scott Carney. Trong cuốn sách “Harmonic Trading”, mô hình này cũng được Scott Carney giới thiệu.
Các nhà phân tích tạo ra mô hình biến thể động vật này dựa trên ý tưởng xuất phát từ mô hình giá Harmonic nguyên thủy hay mô hình Gartley. Bat pattern cũng nằm trong số đó. So với những mô hình biến thể động vật khác như cá mập, con cua, con bướm,… thì mô hình con dơi gần giống với mô hình giá Gartley nhất về mặt hình dáng với điểm D không vượt quá điểm X.
Bất kỳ khung thời gian nào, bạn cũng có thể áp dụng chiến lược giao dịch với mô hình con dơi trên mọi loại tài sản chính khác nhau. Tuy nhiên tần suất xuất hiện của mô hình này trên những time frame thấp hơn lại ít hơn.
Đặc điểm nhận diện và tỷ lệ Fibonacci theo quy tắc của mô hình con dơi
Bat pattern chính là một trong những mô hình Harmonic 5 điểm: A, B, C, D, X tạo nên 4 đợt sóng với tên gọi là 4 chân (four leg): XA, AB, BC, CD. Trong đó, XA và BC là 2 sóng chuyển động cùng chiều còn chiều chuyển động AB và CD sẽ theo hướng ngược lại. Sau khi kết thúc mô hình này, thị trường thường chuyển động theo xu hướng đi theo chiều di chuyển của 2 sóng XA và BC.
Mô hình con dơi gồm có 2 loại: Con dơi tăng giá Bullish Bat và con dơi giảm giá Bearish Bat. Khi mô hình Bullish Bat kết thúc, giá sẽ đi lên và khi đó các nhà giao dịch sẽ đặt lệnh Buy. Ngược lại, khi mô hình Bearish hoàn tất thì thị trường đi xuống và các nhà giao dịch có thể vào lệnh Sell.
Bullish Bat – mô hình con dơi tăng giá
- Mô hình này được bắt đầu với đoạn tăng giá XA.
- Sau đó, thị trường giảm giá về B, sóng AB được hình thành.
- Tiếp theo, giá tăng lên đến điểm C, sóng BC được tạo thành, điểm C thấp hơn điểm A và không vượt quá điểm A.
- Cuối cùng, giá giảm xuống điểm D, sóng CD được tạo thành với điểm D cao hơn X và không vượt quá điểm X.
- Sau khi điểm D kết thúc, mô hình đảo bảo tất cả các yêu cầu về quy tắc tỷ lệ Fibonacci nghĩa là Bullish Bat pattern đã được hoàn thành. Xu hướng thị trường sẽ đi lên từ điểm D và các trader có thể đặt lệnh Buy.
Bearish Bat – mô hình Con dơi giảm giá
- Mô hình này bắt đầu với đoạn XA giảm giá.
- Sau đó, thị trường tăng giá đến B, sóng AB được hình thành.
- Tiếp theo, giá lại giảm xuống tại C, sóng BC được hình thành với C cao hơn A và không vượt qua điểm A.
- Cuối cùng, giá lại tăng lên tại D, sóng CD được tạo nên với D thấp hơn X và không vượt quá X.
- Sau khi điểm D kết thúc và mô hình đảm bảo tất cả yêu cầu về quy tắc tỷ lệ Fibonacci thì Bearish pattern được hoàn tất. Xu hướng thị trường sẽ đi xuống từ điểm D và các nhà giao dịch có thể vào lệnh Sell.
Các quy tắc về tỷ lệ Fibonacci đối với Bat pattern
Cả hai mô hình Bullish Bat và Bearish Bat đều áp dụng những quy tắc chung sau đây:
- Không có quy tắc cụ thể quy định mức độ tăng giá hay giảm giá của đoạn XA.
- AB điều chỉnh về mức thoái lui của đoạn xu hướng MA từ 0.382 đến 0.5.
- BC điều chỉnh về mức thoái lui của đoạn xu hướng AB từ 0.382 đến 0.886.
- CD điều chỉnh mở rộng về mức 1.618 đến 2.618 của đoạn xu hướng AB và thoái lui về mức 0.886 trên đoạn xu hướng XA.
Trong khi những mô hình biến thể động vật khác như con cua, con bướm, thậm chí là cả mô hình Gartley nguyên thủy có thể điều chỉnh AB thoái lui về mức 0.618 hoặc hơn thì mức thoái lui này đối với mô hình còn dơi chỉ ở mức tối đa 0.5 so với XA. Vì thế đoạn AB của mô hình con dơi nông hơn nhiều so với những mô hình khác.
Điểm D chính là tỷ lệ quan trọng thứ hai, điểm này cần phải thoái lui chính xác về tỷ lệ 0.886 trên đoạn XA thì mô hình con dơi mới hợp lệ. Hoặc ít nhấy tỷ lệ này phải ở mức xấp xỉ mức 1.618 đến 2.618 dù không đáng kể và mở rộng trong khoảng đó so với AB.
Các thao tác giao dịch với mô hình con dơi Bat pattern
Bước 1: Xác định các mô hình con dơi tiềm năng
Giống với các Harmonic pattern khác, hình dáng của mô hình con dơi cũng giống như chữ M hoặc chữ W và điều này có thể dùng mắt thường để nhận diện. Khi giá chuyển động trên đồ thị tạo thành 5 điểm A, B, C, D, X mà chúng tạo thành chữ M hay W khi nối lại thì các bạn cần xác định thêm 2 yếu tố quan trọng nữa. Đó là điểm A phải cao hơn điểm C và điểm X phải thấp hơn điểm D đối với mô hình Bullish Bat.
Còn đối với mô hình Bearish Bat thì điểm A phải thấp hơn điểm C và điểm X phải cao hơn điểm D. Có như vậy thì đây mới được coi là mô hình con dơi hoặc mô hình Gartley. Nếu điểm B điều chỉnh nông và so với XA, nó nằm tại nửa trên thì mô hình con dơi sẽ có xác suất cao hơn.
Tuy nhiên, đây chỉ là thao tác nhận diện ban đầu. Các bạn cần phải đo lường các tỷ lệ Fibonacci để chắc chắn hơn với nhận định của mình.
Lưu ý: Tùy vào chuyển động của giá, các bạn có thể phóng to hoặc thu nhỏ biểu đồ nhằm quan sát và nhận diện mô hình một cách tốt nhất.
Bước 2: Đo lường tỷ lệ Fibonacci của mô hình con dơi
Các tỷ lệ này có thể được đo lường bằng cách sử dụng Fibonacci Retracement (FR) và Fibonacci Extension (FE).
Điểm quan trọng
Điểm B chính là điểm quan trọng đầu tiên quyết định sự hợp lệ của mô hình con dơi. Mức thoái lui của AB so với XA có thể được đo bằng cách sử dụng FR. Tỷ lệ này sẽ hợp lệ nếu rơi vào khoảng 0.382 đến 0.5. Tuy nhiên, Scott Carney lại cho rằng mức thoái lui lý tưởng nhất cho mô hình này chính là tỷ lệ 0.5.
Các mức thoái lui
Tiếp theo, mức thoái lui của BC so với AB cũng có thể được đo bằng cách sử dụng FR. Tỷ lệ này sẽ hợp lệ nếu dao động trong khoảng 0.382 đến 0.886. Tỷ lệ thoái lui của BC so với AB trong hầu hết các mô hình Harmonic cũng nằm trong khoảng này.
Tiếp theo, mức mở rộng của CD so với AB sẽ được đo bằng cách sử dụng FE. Tỷ lệ từ 1.618 đến 2.618 sẽ thỏa mãn mô hình con rơi. Tuy nhiên mức từ 1.618 đến 2.0 mới là tỷ lệ lý tưởng nhất. Thông thường, nếu so với AB, BC thoái lui mức 0.382 thì CD sẽ mở rộng khoảng 1.618. Bởi mô hình con dơi sẽ có sự chuẩn xác cao hơn nếu có sự tương ứng với tỷ lệ như vậy, đồng thời so với XA thì tỷ lệ thoái lui của CD cũng là hợp lệ.
Tỷ lệ chốt hạ
Cuối cùng, mức thoái lui của CD so với XA chính là tỷ lệ quan trọng cuối cùng để chốt hạ mô hình con dơi. Và 0.886 sẽ là tỷ lệ chính xác nhất có thể mà mô hình này cần. Con số này so với các con số thấp hơn như 0.886 có thể mang lại tỷ lệ Risk:Reward tốt hơn. Mô hình con dơi sẽ không còn hợp lệ nếu vượt qua mức 0.886 này.
Chính vì thế, trong giao dịch mô hình giá con dơi, khi D thoái lui đến mức 0.886 nêu trên thì đó chính là chiến lược vào lệnh tốt nhất. Bạn không nên vào lệnh khi chưa đạt được tỷ lệ đó. Ngược lại, nếu tất cả các tỷ lệ khác đều đảm bảo điều kiện của mô hình con dơi và mức thoái lui 0.886 cũng đã được điểm D đạt đến thì Bat pattern sẽ có xác suất xảy ra là khá cao. Bạn sẽ bỏ lỡ cơ hội mang về lợi nhuận khủng nếu không tiến hành vào lệnh ngay.
Bước 3: Khi mô hình hợp lệ thì tiến hành giao dịch
Khi điểm D đạt đến mức thoái lui 0.886 so với XA thì ngay lúc này, các bạn nên tiến hành vào lệnh khẩn trương, đồng thời thiết lập các mức Stop – loss, take profit để giao dịch mang lại hiệu quả cao.
Entry – Vào lệnh
Tại điểm D:
- Vào lệnh Buy nếu là Bullish Bat.
- Vào lệnh Sell nếu là Bearish Bat.
Một số trader sẽ chờ đợi 1 đến 2 cây nến xuất hiện sau điểm D xác nhận chứ không vào lệnh ngay lập tức. Tuy nhiên điều này có thể khiến cho họ bỏ lỡ những cơ hội giao dịch tốt với mô hình con dơi. Bởi nếu biến động thị trường diễn ra mạnh và sau khi mô hình được hình thành, lực mua/ bán của thị trường là quá lớn thì thay vì nến xác nhận sẽ xuất hiện 1,2 cây với phần thân ngắn, giá sẽ nhanh chóng giảm sâu hoặc vút lên. Khi đó, tỷ lệ Risk:Reward sẽ không còn quá tốt.
Ngoài ra, các bạn có thể xem xét mô hình nến đảo chiều có được tạo ra bởi các cây nến tại điểm D hay không. Nếu câu trả lời là có thì bạn hãy vào lệnh ngay tại điểm D này bởi đây là một tín hiệu giao dịch đáng tin cậy.
Stop loss – cắt lỗ
Đây là một nguyên tắc được các trader chuyên nghiệp tuân thủ khá nghiêm ngặt, vì vậy chúng ta không nên bỏ qua. Đây được coi là công cụ có hiệu quả hàng đầu trong chiến lược quản trị rủi ro.
Đối với mô hình con dơi, chiến lược đặt cắt lỗ hợp lý nhất sẽ là ngay phía trên điểm X trong Bearish Bat và ngay phía dưới điểm X trong Bullish Bat. Đơn giản là bởi mô hình con dơi sẽ không còn hiệu lực nếu giá vượt qua mức này.
Thật ra, việc đặt lệnh cắt lỗ ngay ở trên hoặc dưới điểm D thay vì điểm X đã thỏa mãn được tính chất của mô hình này. Bởi nếu giá vượt qua điểm D nghĩa là mô hình không hợp lệ bởi khi đó CD thoái lui hơn 0.886 so với XA. Tuy nhiên, việc thỏa mãn chính xác con số 0.886 là không hoàn toàn bắt buộc, nó có thể dao động cao hơn hoặc thấp hơn một chút. Ngoài ra do khoảng cách từ điểm D đến điểm X không quá lớn nên bạn có thể tránh việc bị quét Stop – loss bằng cách lựa chọn điểm X thay vì điểm D.
Take profit – Chốt lời
Có khá nhiều cách chốt lời khác nhau đối với chiến lược giao dịch mô hình giá con dơi.
Tùy thuộc vào mục tiêu lợi nhuận của bản thân mà bạn có thể lựa chọn một trong những mục tiêu chốt lời dưới đây:
- Mức giá của điểm C có thể là điểm đặt mục tiêu lợi nhuận thấp nhất.
- Múc giá của điểm A có thể là điểm đặt mục tiêu lợi nhuận tiếp theo.
- Mức giá ứng với điểm E có thể là điểm đặt mục tiêu lợi nhuận cao hơn nữa, là mức mở rộng 1.27 hoặc 1.618 so với XA.
Kết hợp trailing stop và chốt lời từng phần
Tuy nhiên, chúng tôi muốn gợi ý đến các bạn chiến lược chốt lời từng phần kết hợp với trailing stop bởi nó có thể giúp bạn đảm bảo lợi nhuận và hạn chế rủi ro trong giao dịch. Trong hầu hết các biến thể động vật Harmonic pattern thì chiến lược này đều được sử dụng.
Cách thức thực hiện
Trước hết, tại mức giá của điểm C, bạn thiết lập TP1, đây là thao tác lựa chọn mục tiêu chốt lời ban đầu chính là mục tiêu lợi nhuận thấp nhất.
Khi giá chạm tới mức giá của điểm C thì hãy chốt lời với một nửa khối lượng lệnh và dời mức cắt lỗ đến điểm swing low – điểm thấp gần nhất trong Bullish Bat và swing low – điểm cao gần nhất đối với Bullish Bat. Nửa lệnh còn lại sẽ có mục tiêu lợi nhuận hướng đến điểm A.
Nếu giá tiếp tục tăng lên và vượt qua điểm A thì các bạn tiếp tục dời mức cắt lỗ, đồng thời mục tiêu lợi nhuận cũng được hướng lên cao hơn tại 1.618 XA hoặc 1.27 XA.
Chiến lược này sẽ giúp các nhà giao dịch đảm bảo được một phần lợi nhuận khi take profit sớm tại điểm C. Nếu sau đó, thị trường đi ngược lại và chạm phải mức cắt lỗ đã được dời đi thì khoản thua lỗ từ nửa lệnh còn lại sẽ được khoản lợi nhuận nêu trên bù đắp. Còn nếu thị trường tiếp tục di chuyển theo xu hướng đúng như nhận định thì nửa lệnh còn lại sẽ mang về cho bạn nhiều lợi nhuận hơn. Đồng thời, giao dịch của bạn có thể giảm thiểu được thua lỗ với việc trailing stop liên tục đến các mức tốt hơn.
Ví dụ về giao dịch với mô hình con dơi trong thị trường forex
Ví dụ 1: mô hình Bullish Bat pattern xuất hiện tại khung thời gian D1 trên cặp USD/JPY
Mặc dù hình dáng ban đầu của mô hình không giống mô hình con dơi tuy nhiên hai điều kiện cần vẫn được thỏa mãn. Đó là A cao hơn C và D thấp hơn X. Quan trọng nhất vẫn là tại điểm B và D, tỷ lệ Fibonacci đã đạt yêu cầu.
Ta có thể đo được các tỷ lệ Fibonacci như sau:
- AB thoái lui so với XA ở mức 0.5
- BC thoái lui so với AB ở mức 0.618
- CD thoái lui so với XA về mức 0.886 và mở rộng so với AB đến mức 1.27.
Tất cả những tỷ lệ đó đều đảm bảo những điều kiện của mô hình con dơi, ngoại trừ tỷ lệ CD mở rộng 1.27 so với AB. Tuy nhiên, 2 tỷ lệ thoái lui của AB so với XA là 0.5 và tỷ lệ thoái lui của CD so với XA là 0.885 là rất đẹp. Vì thế mô hình Bat pattern này có thể hoàn toàn được chấp nhận.
Cụ thể, chiến lược giao dịch được tiến hành như sau:
- Tại điểm D, bạn tiến hành vào lệnh. Tại đây xuất hiện mô hình đảo chiều tăng Đáy nhíp – một tín hiệu Buy khá tin cậy được xác nhận.
- Dưới điểm X một vài pip, đặt Stop – loss.
- Áp dụng chiến lược chốt lời từng phần. Khi giá đạt đến mức giá của C thì thực hiện chốt lời một phần. Đồng thời dời điểm cắt lỗ tới vị trí nằm gần dưới điểm C hoặc đến swing low – điểm thấp gần nhất nếu có. Sau đó chốt lời phần còn lại khi giá tăng lên và chạm vào mức giá của A.
- Lúc này, mục tiêu lợi nhuận 1.27 XA đã được đạt đến và bạn có thể mang về nhiều lợi nhuận hơn nữa với việc tiếp tục để lệnh.
Ví dụ 2: Mô hình Bearish Bat pattern xuất hiện tại khung thời gian H1 trên cặp GBP/USD
Các tỷ lệ Fibonacci lần lượt gồm có:
- AB thoái lui so với XA ở mức 0.47
- BC thoái lui so với AB ở mức 0.618
- CD thoái lui so với XA ở mức 0.886 và mở rộng so với AB ở mức 1.870
Tất cả các tỷ lệ này đều đảm bảo yêu cầu điều kiện của mô hình con dơi.
Cụ thể, chiến lược giao dịch được tiến hành như sau:
Tại điểm D, tiến hành vào lệnh bởi tại đây có một mô hình nến đảo chiều xuất hiện. Tín hiệu vào lệnh Sell lúc này trở nên đáng tin cậy hơn với sự hình thành của cây Bearish Reversal Pin bar.
Trên điểm X một vài pip, đặt Stop loss.
Tiếp tục duy trì chiến lược kết hợp trailing stop với chiến lược chốt lời từng phần. Ở tình huống này, sự giảm của giá là khá sâu và những mục tiêu lợi nhuận cao hơn đã được đạt đến, ví như 2.0 XA và 1.618 XA.
Lưu ý: Tại điểm D, các mô hình nến đảo chiều thường xuyên xuất hiện. Vì thế tại vị trí này bạn nên quan sát hành vi của giá thật kỹ. Xác suất thành công của mô hình Bat pattern là rất cao, vì thế nên khi tại vị trí vào lệnh có một tín hiệu đảo chiều đáng tin cậy xuất hiện thì bạn không nên bỏ qua cơ hội tuyệt vời này. Nó sẽ giúp bạn nhận được nhiều lợi nhuận hơn.
Kết luận
Hy vọng rằng những thông tin trên đây của chuyên mục Exness Hướng Dẫn chia sẻ sẽ giúp bạn hiểu về mô hình con dơi cũng như biết cách giao dịch với mô hình đặc biệt này. Tỷ lệ thành công với mô hình này là khá lớn nếu như bạn nắm bắt được cách thức giao dịch hợp lý. Điều bạn cần làm là luyện tập quan sát giá đồ thị và rút kinh nghiệm sau mỗi giao dịch của mình để trở thành một trader chuyên nghiệp. Chúc bạn sẽ thành công với mỗi lần đặt lệnh và mang về được nhiều lợi nhuận.
Xem thêm:
Những ưu điểm nổi bật và các mặt hạn chế của mô hình Harmonic là gì?
Giải đáp thắc mắc liên quan đến mô hình Triangle Pattern trong forex
Những điểm có thể nhận biết được một mô hình giá cốc tay cầm
Tôi là Võ Chí Quang hiện là CEO của Exness – Trang website chuyên cung cấp các thông tin uy tín và chi tiết liên quan đến sàn giao dịch Exness.