Biểu đồ Point and Figure là một dạng biểu đồ được sử dụng phổ biến để theo dõi và đánh giá xu hướng ở các nhánh thị trường trong đó có thị trường chứng khoán và cả Forex. Point and Figure căn cứ vào các nguyên tắc cơ bản như ghi lại sự thay đổi giá trị tài sản sau biến động trên thị trường, bất kể thời gian như thế nào. Vậy dạng biểu đồ này sẽ giúp ích gì cho nhà giao dịch? Cùng tìm hiểu với sàn giao dịch Exness.
Biểu đồ Point and Figure là gì?
Biểu đồ Point and Figure hay có thể gọi là biểu đồ Caro, một dạng biểu đồ đã được ưa chuộng từ những năm thuộc thế kỷ 19. Hiện tại, vẫn chưa có lời giải đáp chính xác về nguồn gốc hình thành của biểu đồ này. Tuy nhiên, có nhiều thông tin cho rằng biểu đồ Point and Figure đầu tiên xuất hiện ở Mỹ. Đây là một trong các chiến lược phân tích kỹ thuật lâu đời nhưng hiệu quả trong giao dịch chứng khoán từ xưa đến nay.
Biểu đồ Point and Figure lúc đầu được sử dụng với mục đích quan sát và dự đoán giá của các tài sản, công cụ tài chính như cổ phiếu, hàng hóa. Đặc trưng nổi bật của dạng biểu đồ này là tận dụng các điểm (points) để thể hiện sự thay đổi giá trên biểu đồ, thay cho việc dùng các đường chạy liên tiếp như các biểu đồ thông thường khác.
Đến hiện tại, Point and Figure vẫn là một sự lựa chọn yêu thích của các nhà giao dịch chuyên nghiệp. Nó hỗ trợ các trader xác định sự điều chỉnh giá trên thị trường hay dịch chuyển phạm vi cung cầu (Hành động giá – Price Action).
Đồ thị hình, đồ thị điểm và biểu đồ Point and Figure
Trước khi đi vào cách giao dịch hiệu quả với biểu đồ Point and Figure, các bạn cần tìm hiểu về đồ thị hình và điểm để nắm chắc về việc phân tích Point and Figure.
Đồ thị hình (Figure Chart)
Quay trở lại quá khứ một chút, lúc phân tích kỹ thuật chưa được sinh ra, tương tự với các chỉ báo cũng vậy. Chỉ có những đồ thị hình được vẽ lại trên giấy để lưu lại những thay đổi giá trong một khoảng thời điểm nhất định (Ngày, tuần hoặc tháng).
Với đồ thị hình phía trên, các bạn có thể nhanh chóng xác định một cách rõ ràng về sự thay đổi giá của thị trường mà không bị rối loạn bởi các yếu tố khác như thời gian, các chỉ báo khác.
Lúc giá dịch chuyển từ 46 xuống 40, chúng ta vẽ lại vào một cột. Lúc giá quay lại ngưỡng 41, chúng ta không thể vẽ đè lên cột vừa rồi mà sẽ chuyển đến cột tiếp theo. Và như vậy ghi lại những gì diễn ra trên thị trường vào các ngày sau đó.
Hiện tại, Biểu đồ Point and Figure cũng vận hành giống như vậy. Minh họa bên trên là đồ thị hình thể hiện giá 1 năm của Amalgamated Copper năm 1903. Ở đây chúng ta có:
- Giá hình thành đỉnh ở 52$.
- Giá hình thành đáy ở 34$.
- Giá đóng cửa tại mức 47$.
- Giá được giao dịch nhiều nhất trong năm là 39$ (24 lần).
- Mức giá tăng chiếm ưu thế.
Đồ thị điểm (Point Chart)
Sau đó, các nhà đầu tư nhận ra khá bất tiện khi phải liên tục vẽ lại sự thay đổi giá thông qua các con số.
Do đó, họ bắt đầu ghi lại các hành động giá qua việc đánh các dấu bất kỳ như dấu tích, dấu nhân,… miễn là không trùng với các con số. Tiếp theo, đổi cột giá sang phía trái hoặc phải và được gọi là “Trục tung” (Vertical Axis).
Về bản chất, đồ thị điểm cũng tương tự với đồ thị hình, nó cũng là một dạng để lưu lại các hành động giá trong các ô vuông.
Tuy nhiên, đồ thị điểm có các đặc điểm vượt trội hơn so với đồ thị hình. Trong số đó, thông qua đồ thị điểm, họ có thể xác định được giá của tài sản di chuyển một cách chi tiết nhất, dưới dạng phân số. Nếu áp dụng điều này lên đồ thị hình, sẽ phức tạp hơn để đọc, ví dụ 1/2,1/4 hay 3/4.
Tóm lại, đây là một sự cải tiến của đồ thị hình.
Đồ thị hình và điểm (Point & Figure)
Càng về sau, để đơn giản hóa biểu đồ, các nhà đầu tư kết hợp cả biểu đồ hình và biểu đồ điểm với nhau, tạo thành một biểu đồ duy nhất. Ngày nay chúng ta gọi đó là biểu đồ Point and Figure.
Bên cạnh đó, người ta không dùng số, các dấu bất kỳ nữa mà sẽ là 2 ký tự X và O trong biểu đồ Point and Figure. Đây cũng là nguyên nhân mà biểu đồ này có cái tên thứ hai là biểu đồ Caro.
Trong đó:
- X thể hiện cho CẦU
- O thể hiện cho CUNG.
Về cơ bản, trên thị trường sẽ có hai trường hợp, nếu cung lớn hơn cầu, giá của hàng hóa đó sẽ có giảm để cân bằng giữa cung và cầu. Và ngược lại, nếu cung nhỏ cầu, giá của hàng hóa đó sẽ tăng. Đây cũng là lời giải thích cho việc gọi Point and Figure là biểu đồ mang tính chất “Tinh khiết” của giá.
Đến đây các bạn cũng đã nắm được nguồn gốc của biểu đồ hình và biểu đồ điểm, cả hai được tạo nên từ các thành phần nào rồi đúng không. Chúng ta hãy cùng tiếp tục tìm hiểu sâu hơn về biểu đồ Point and Figure nhé.
Đặc điểm nhận dạng biểu đồ Point & Figure
Để nắm được bản chất của biểu đồ P&F, bạn cần biết được các đặc điểm của đồ thị này. Cụ thể:
- Không quan trọng về thời gian: Đối với các biểu đồ khác, bao gồm trục tung (thể hiện giá trị) và trục hoành (thể hiện thời gian). Còn với biểu đồ Point and Figure, chỉ có trục tung cho thấy sự điều chỉnh giá thông qua các hình và điểm trên biểu đồ.
- Dùng ô vuông để phản ánh giá trị: Những ô vuông mà bạn nhìn thấy trên biểu đồ Point and Figure thể hiện một đơn vị giá và cũng được đại diện cho một phạm vi giá nhất định. Những hộp với kích thước nhỏ hay lớn hơn phụ thuộc vào nguyên tắc đơn vị giá trị đã chọn.
- Chỉ phản ánh sự thay đổi giá trị lớn: Biểu đồ Point and Figure chỉ cho thấy các thay đổi mức giá lớn, không quan tâm đến sự dịch chuyển nhỏ. Điều này giúp bạn tập trung hơn vào các tín hiệu chính xác, loại bỏ các tín hiệu nhiễu.
- Biểu thị xu hướng rõ ràng: Ưu điểm của biểu đồ Point and Figure chính là cho chúng ta xác định xu hướng rõ ràng nhất. Qua đó, có thể đưa ra quyết định giao dịch hiệu quả hơn.
- Nhanh chóng phát hiện các phạm vi hỗ trợ, kháng cự.
- Nhanh chóng quyết định các điểm vào lệnh, cắt lỗ và chốt lời đúng đắn.
Lợi ích khi sử dụng biểu đồ Point and Figure
Như đã đề cập ở phần đầu, mặc dù biểu đồ Point and Figure đã có từ lâu nhưng nó vẫn được sử dụng rộng rãi cho đến hiện tại. Vậy nếu bạn sử dụng Point and Figure trong quá trình giao dịch, sẽ nhận được điều gì?
Sau đây là các lợi ích nổi bật của biểu đồ Point and Figure:
Nhanh chóng xác định điểm vào lệnh
Điều quan trọng nhất của một cuộc giao dịch chính là tìm được điểm vào lệnh (Entry Point), cắt lỗ (Stop Loss) và chốt lời (Take Profit) chính xác nhất để kiếm được lợi nhuận tối đa đúng không nào.
Bên cạnh đó, một thứ cũng quan trọng không kém chính là điểm dời lỗ (Trailing Stop) để bảo toàn lợi nhuận của các nhà giao dịch.
Để chứng minh ưu điểm này, các bạn nhìn vào đồ thị bên trên:
- Chúng ta sẽ vào lệnh mua nếu giá đạt mức lớn nhất là 18.5 và đóng cửa ở mức 18.
- Đặt lệnh cắt lỗ ở mức 15 và sẽ chốt lời ở mức 26.
Có thể thấy, rất chi tiết và rõ ràng, việc bây giờ cần làm đó là ngồi chờ đợi.
Point and Figure cho thấy một xu hướng rõ ràng
Khi sử dụng biểu đồ Point and Figure, nó chỉ cung cấp 2 xu hướng thị trường là tăng và giảm. Với thị trường nằm ngang (Sideway), nó là phạm vi tích lũy trong một xu hướng tăng hoặc giảm trong Point and Figure.
- Xu hướng tăng nếu giá ở trên phạm vi hỗ trợ tăng
- Xu hướng giảm nếu giá ở dưới phạm vi kháng cự giảm
- Những phạm vi tích lũy là nơi để các bạn suy nghĩ có nên chốt lệnh hay tiến hành các giao dịch ngắn hạn trong phạm vi.
Point and Figure giúp xác định thời gian giao dịch chính xác
Thời gian giao dịch là một yếu tố được thể hiện cụ thể nhất trong biểu đồ Point and Figure, ở các phạm vi tiệm cận đường xu hướng. Các trader sẽ luôn nhìn thấy các gợi ý như:
- Giá duy trì đường xu hướng
- Giá phá vỡ đường xu hướng
Trường hợp giá tiếp tục đường xu hướng, bạn hãy đợi các tín hiệu mua và bán breakout để giao dịch với xu hướng đang diễn ra.
Trường hợp giá phá vỡ đường xu hướng, bạn hãy thực hiện giao dịch theo xu hướng đảo chiều và xu hướng mới.
Cách cài đặt biểu đồ Point and Figure
Để thiết lập và sử dụng biểu đồ Point and Figure, bạn có thể chọn vẽ biểu đồ tại Investing hoặc TradingView. Dưới đây, sàn Exness sẽ cung cấp cho các bạn chi tiết về cách thiết lập Point and Figure.
Bước 1: Vào trang chủ của investing.com, trang web chính thống của đầu tư.
Bước 2: Ở thanh tìm kiếm, bạn điền loại tiền tệ hay mã chứng khoán mà bạn muốn giao dịch.
Bước 3: Bấm vào biểu đồ kỹ thuật.
Bước 4: Nhấn chọn chữ “Định dạng” như hình dưới đây.
Bước 5: Tùy chỉnh đồ họa và thiết lập các tham số
- HL: Ở đây, bạn chọn biểu đồ có mức giá đóng cửa hoặc mức giá cao thấp là tham số.
- Traditional: Lựa chọn dạng đồ họa truyền thống.
- Box Size: Thông số giá đại diện của 1 ô. Với tiền tệ, bạn có thể set là 10 pip hoặc 20 pip. Với vàng, bạn có thể set là 5 hoặc 10 đô la.
- Invert Amount: Đây là số ô cần đảo chiều.
Bước 6: Bấm vào nút “OK” và tiếp tục. Bạn hãy cố gắng vẽ một đường xu hướng 45 độ với con lăn chuột máy tính.
Bước 7: Ấn vào “Lock Scale”.
Bước cuối cùng, hãy điều chỉnh 1 ô vuông của mỗi Box, khi bạn thực hiện điều đó, hãy điều chỉnh cả độ giãn của biểu đồ, đường xu hướng 45 độ sẽ không bị thay đổi.
Các nguyên tắc quan trọng khi giao dịch với biểu đồ Point and Figure
Để giao dịch hiệu quả với biểu đồ Point and Figure, cũng không phức tạp, chỉ cần bạn nắm chắc 9 nguyên tắc quan trọng do các chuyên gia giao dịch truyền đạt dưới đây:
Nguyên tắc 1
Đầu tiên, chỉ xác định điểm vào lệnh mua và vào lệnh nếu thấy giá nằm phía trên phạm vi hỗ trợ tăng.
Tiếp theo, chỉ xác định điểm vào lệnh bán và vào lệnh nếu thấy giá nằm phía dưới phạm vi kháng cự giảm.
Nguyên tắc 2
Khi đã vào một lệnh mua, bạn cần duy trì lệnh này đến lúc bạn nhận ra có một tín hiệu bán hình thành trên biểu đồ. Lúc này bạn hãy đóng lệnh.
Nếu giá vẫn nằm trên mức hỗ trợ tăng, hãy mở thêm lệnh mua với tín hiệu mua kế tiếp và đóng toàn bộ lệnh mua trong quá khứ nếu nhận thấy có tín hiệu bán đầu tiên trên biểu đồ.
Một câu nói luôn ghi nhớ: “Đi theo xu hướng chứ không phải giao dịch ngược xu hướng”.
Nguyên tắc 3
Trường hợp đã vào một lệnh bán, bạn hãy duy trì vị thế đến lúc bạn xác định có một tín hiệu mua hình thành trên biểu đồ. Lúc này, hãy đóng lệnh.
Nếu giá vẫn nằm bên dưới mức kháng cự giảm, hãy tiếp tục vào một lệnh bán với tín hiệu bán kế tiếp. Sau đó, đóng toàn bộ các lệnh bán trong quá khứ nếu thấy tín hiệu mua đầu tiên hình thành trên biểu đồ.
Nguyên tắc 4
Chúng ta đã đề cập ở bên trên, dù trong tình huống nào, cũng không đi ngược xu hướng.
Nguyên tắc 5
Bạn có thể di chuyển đường xu hướng để quan sát các đường xu hướng phụ nếu muốn.
- Nếu đang giao dịch bên trên mức hỗ trợ tăng, di chuyển đường xu hướng nếu thấy một tín hiệu bán và theo sau đó là một tín hiệu mua.
- Nếu đang giao dịch bên dưới mức kháng cự giảm, di chuyển đường xu hướng nếu thấy một tín hiệu mua và theo sau đó là một tín hiệu bán.
Nguyên tắc 6
Khi giá phá vỡ phạm vi hỗ trợ tăng và hướng xuống, hãy thiết lập sự đổi lệnh từ mua sang bán.
Nguyên tắc 7
Khi giá phá vỡ phạm vi kháng cự giảm theo hướng lên, hãy cài đặt đổi lệnh từ bán sang mua.
Nguyên tắc 8
Khi bạn đã vào một vị thế mua và hiện có lời, hãy dời điểm dừng lỗ đến một khu vực mà một tín hiệu bán có thể xuất hiện.
Nguyên tắc 9
Khi bạn đã có một vị thế bán và đang có lời, hãy dời điểm dừng lỗ đến khu vực mà một tín hiệu mua có thể xuất hiện.
Hướng dẫn các phương pháp giao dịch với biểu đồ Point and Figure hiệu quả
Gần với ngưỡng xu hướng quan trọng
Các bạn hãy kiên nhẫn đợi cho giá tiến tới gần đường xu hướng, bởi các tín hiệu càng gần các đường xu hướng thì sẽ càng chiếm ưu thế hơn cho nhà giao dịch. Tương tự với momentum di chuyển theo xu hướng lớn hơn ở Point and Figure.
Phá vỡ khỏi đường xu hướng
Đây cũng là một trong các cơ hội giao dịch thông qua việc chờ giá tiếp cận đường xu hướng, nhưng điều quan trọng là thời điểm giao dịch cần căn cứ vào xu hướng đảo chiều trong quá khứ, rồi giá bứt phá (Breakout) di chuyển khá mạnh mẽ, và xu hướng tiếp tục.
Khung thời gian Breakout
Thời điểm này cũng là lúc giá bứt phá khỏi đường xu hướng và xác định các tín hiệu mua hoặc bán. Trong biểu đồ Point and Figure, thường là cơ hội lý tưởng để thực hiện vào lệnh. Tuy nhiên, tương tự với bất kỳ biểu đồ nào khác, giai đoạn bắt đầu của một xu hướng sẽ là giai đoạn đầy rẫy những mối nguy và rủi ro có thể xảy ra bất cứ khi nào.
Như có thể thấy từ Point and Figure ở trên, chỉ báo Ger30 đã hoạt động trong một phạm vi hẹp trong một thời gian dài sau khi giá phá vỡ ngưỡng kháng cự giảm giá trước khi nó sẵn sàng hình thành xu hướng mạnh. Bây giờ là thời điểm hoàn hảo để giao dịch trên biểu đồ Point and Figure.
Thời điểm sau khi giá phá vỡ
Đây là thời gian sau khi giá bứt phá, giá đã liên tiếp có xu hướng tăng lên hoặc giảm xuống với ảnh hưởng to lớn. Khi giao dịch với biểu đồ Point and Figure, các nhà giao dịch hãy duy trì vị thế giao dịch đến lúc xu hướng đạt đỉnh và không có gì cản trở được.
Giai đoạn mệt mỏi
Đây là giai đoạn giá di chuyển tương đối xa và hình thành vùng tích lũy. Tại những khu vực này, giá sẽ rơi vào tình trạng biến động không ổn định, hoặc sẽ xảy ra tình trạng biên độ thời gian lớn hoặc biến động giá khá phức tạp.
Trong Point and Figure, đây cũng là cơ hội tốt để không giao dịch, hoặc nếu đã giao dịch thì hãy cẩn thận và cần mở thêm các lệnh khác.
Biểu đồ Point and Figure ở trên mô tả hợp đồng tương lai Cacao, với giá có tín hiệu giảm và tiếp tục biến động mạnh mẽ. Đây là thời điểm để bắt đầu chốt lời hoặc mở thêm các lệnh nhỏ hơn, không phải là thời điểm tốt để giao dịch.
Giai đoạn hồi quy
Đây là giai đoạn giá đã hồi về đường xu hướng, lúc này nhà giao dịch có thể lựa chọn 1 trong 2 phương án dưới đây:
- Giá hồi về và vẫn tiếp tục xu hướng trước đó.
- Giá bứt phá khỏi các đường xu hướng và hình thành một xu hướng mới.
Đồng thời, đây cũng là thời gian lý tưởng để giao dịch hiệu quả cùng biểu đồ Point and Figure và khởi động kết thúc một vòng quay giá.
Biểu đồ Point and Figure bên trên cho thấy hợp đồng tương lai dầu mỏ, thể hiện thời điểm giá hồi về đường xu hướng và có thể tiếp tục một chu kỳ hoặc kết thúc nó.
Các đường xu hướng không thể phá vỡ này tạo động lực mới cho xu hướng tiếp theo khi các dấu hiệu cạn kiệt xuất hiện. Nếu giá bị phá vỡ thì đây cũng là động lực tạo ra một xu hướng mới và là thời điểm thích hợp để giao dịch trên biểu đồ Point and Figure.
Biểu đồ Point and Figure được đánh giá là một công cụ hữu ích cho nhà nhà giao dịch, nhà đầu tư tài chính. Thông qua việc loại bỏ các yếu tố thời gian, chỉ quan tâm đến sự điều chỉnh giá, Point and Figure giúp nhận biết xu hướng rõ ràng và từ đó các trader có thể thiết lập lệnh chính xác. Chúc các bạn sẽ giao dịch thành công cùng với biểu đồ Point and Figure.
Tham khảo thêm:
Cách đọc và giao dịch với biểu đồ thanh – Bar Charts
Hướng dẫn cách giao dịch hiệu quả với biểu đồ đường – Line Charts
Tôi là Võ Chí Quang hiện là CEO của Exness – Trang website chuyên cung cấp các thông tin uy tín và chi tiết liên quan đến sàn giao dịch Exness.
